کرونا، آزمون ِ انسان ِ مدرن؛
مسیر رستگاری از کجاست؟
بحران دو زاویه دارد، اول آنکه می تواند باعث ارتقاء آیین انسانیت شود؛ دوم آنکه می تواند خلاف آنچه در توقع ماست عمل کند، یعنی خلل در مسیر رشد کمال و تعالی انسانی. درحال حاضر جامعۀ انسانی درگیر یک بحران است، یک بحران ِ فراگیر و گسترده که فقیر و غنی نمی شناسد و همه را درگیر خود می کند.
با این حال، به مرور زمان، در تلفات و تبعات هر بحرانی، فاصلۀ زیادی بین گروه های فقیر و غنی ایجاد خواهد شد. به محض آنکه علم راه های پیشگیری و حفظ سلامت و ایمنی را در اطلاعیه های فوری ِ خبری مطرح می کند، صف فقرا از اغنیا جدا می شود؛ و آنجاست که آزمون انسانیت شروع خواهد شد.
اینجاست که درصد وسیع و گستردۀ مردمان فقیر به ناچار باید بین دو گزینه انتخاب کنند، یا درگیر بحران شوند برای یافتن لقمه نانی؛ یا از لقمه نان گذشته و جانشان را حفظ کنند. اما از آنجا که بدون لقمه نان نمی توان زنده ماند، طبیعتا انتخاب فقرا دست و پنجه نرم کردن با بحران برای کسب روزی به قصد رفع نیاز اولیه خواهد بود. آزمون انسانیت، کرونا، می تواند مسیر رستگاری باشد، اگر گروه کوچکتر اغنیا به فریاد فقرا برسند؛ درغیراینصورت، نه تنها رستگاری که رویایی بیش نخواهد بود، که ما شاهد هبوط منزلت انسانی خواهیم بود.
انسان ِ مدرن ادعای آیینی دارد که آن را دین انسانیت می نامد؛ خود را بی نیاز از وجودی به نام خدای یگانه می داند؛ و بالاترین جایگاه در دنیا را برای خودش متصور شده است؛ برترین در طبیعت. اما اگر نتواند از چنین آزمونی با سربلندی بیرون بیاید و رستگار شود، تمام ادعا های او، پوچ انگاری عظیمی بیش نخواهد بود.
روان تحلیلگر وجودی
تاریخ نگارش مطلب: پاییز 1400